Ποια είναι η διαφορά μεταξύ του τεχνικού οπτικού, του οπτομέτρη, του ορθοπτικού και του οφθαλμίατρου;

Ο οπτομέτρης είναι ο ειδικά εκπαιδευμένος επαγγελματίας για την διεξαγωγή μιας πλήρους και ολοκληρωμένης οφθαλμομέτρησης. Οι οπτομέτρες διεξάγουν τον διαθλαστικό έλεγχο της όρασης, εκδίδουν συνταγές και διαθέτουν διορθωτικά γυαλιά οράσεως και φακούς επαφής. Εξετάζουν τα μάτια εσωτερικά και εξωτερικά και δίνουν συμβουλές για προβλήματα που αφορούν τα μάτια και την όραση. Όταν είναι απαραίτητο μπορεί να προτείνουν την χρήση ειδικών βοηθημάτων για χαμηλή όραση. Οι οπτομέτρες είναι εκπαιδευμένοι στο να αναγνωρίζουν οφθαλμολογικές ασθένειες, παραπέμποντας τέτοιους ασθενείς σε άλλους ειδικούς όταν χρειάζεται. Οι οπτομέτρες είναι επαγγελματίες οι οποίοι έχουν πανεπιστημιακού επιπέδου μόρφωση στον εξειδικευμένο κλάδο της οπτομετρίας, και η οποία διαρκεί για τουλάχιστον τρία συνεχή ακαδημαϊκά έτη. Στο Ηνωμένο Βασίλειο, οι οπτομέτρες μετά την τριετή τους φοίτηση στο Πανεπιστήμιο και την συμπλήρωση του πτυχίου τους, εκπαιδεύονται για τουλάχιστο ένα χρόνο (το έτος υπό-δοκιμασία ή αλλιώς το έτος πριν την εξασφάλιση των επαγγελματικών προσόντων) κάτω από την παρακολούθηση προσοντούχου οπτομέτρη, είτε σε οπτικό κατάστημα είτε σε νοσοκομείο το οποίο παρέχει οφθαλμολογικές υπηρεσίες. Οι οπτομέτρες εξασφαλίζουν τον τίτλο τους και μαζί την άδεια άσκησης του επαγγέλματος τους όταν επιτύχουν στις επαγγελματικές τους εξετάσεις οι οποίες γίνονται στο τέλος του υπό δοκιμασίας έτους. Στο Ηνωμένο Βασίλειο και πάλι, ο οπτομέτρης δεν δικαιούται να βλέπει ασθενής χωρίς επιτήρηση προτού πετύχει στις επαγγελματικές του εξετάσεις και συνεπώς προτού εξασφαλίσει την άδεια επαγγέλματος του οπτομέτρη.

Οι τεχνικοί οπτικοί είναι εκπαιδευμένοι να εφαρμόζουν και να διαθέτουν σκελετούς οράσεως και διορθωτικούς φακούς οράσεως που να ταιριάζουν στις ανάγκες και στο τρόπο ζωής του κάθε ασθενή. Εκπαιδεύονται στην εφαρμογή των διορθωτικών φακών οράσεως στον σκελετό ο οποίος έχει επιλεγεί από τον ασθενή, εκτελώντας την συνταγή που έχει εκδώσει ο οφθαλμίατρος ή ο οπτομέτρης. Μπορούν επίσης να εφαρμόζουν φακούς επαφής εάν έχουν εκπαιδευτεί ειδικά για να το κάνουν.

Ο ορθοπτικός εργάζεται κυρίως σε συνεργασία με τον οφθαλμίατρο στη επίλυση προβλημάτων όρασης που έχουν να κάνουν με την κινήσεις των ματιών όπως ο στραβισμός. Ανισορροπίες των μυών των ματιών μπορούν να οδηγήσουν στην ανικανότητα των δύο ματιών να συνεργάζονται για να δουλεύουν καλά μαζί. Αυτό έχει σαν αποτέλεσμα προβλήματα της όρασης όπως διπλωπία (διπλή όραση) ή αμβλυωπία (τεμπέλικο μάτι).

Ο οφθαλμίατρος είναι γιατρός για τα μάτια. Οι γιατροί για τα μάτια διεξάγουν διάγνωση οφθαλμολογικών παθήσεων για τις οποίες εάν ενδείκνυται χορηγούν και την κατάλληλη θεραπεία. Μπορεί να χορηγήσουν συνταγή για φαρμακευτική αγωγή ή οφθαλμικές σταγόνες, διεξάγουν διάφορες θεραπείες για τα μάτια συμπεριλαμβανομένου θεραπειών με λέιζερ και οφθαλμικών ενέσεων. Οι περισσότεροι οφθαλμίατροι είναι χειρούργοι και προσφέρουν οφθαλμολογικές επεμβάσεις για διάφορες οφθαλμολογικές παθήσεις. Κάποιοι οφθαλμίατροι ειδικεύονται σε συγκεκριμένο μέρος του ματιού ή σε συγκεκριμένες οφθαλμολογικές ασθένειες σύμφωνα με την ειδική τους εκπαίδευση και εμπειρία. Για παράδειγμα κάποιοι οφθαλμίατροι ειδικεύονται σε παθήσεις που επηρεάζουν το πρόσθιο μέρος του ματιού, όπως για παράδειγμα τον κερατοειδή (δυστροφίες του κερατοειδούς χιτώνα/κερατόκωνος), ή τον κρυσταλλοειδή φακό (καταρράκτης) και άλλοι ειδικεύονται σε παθήσεις που επηρεάζουν τους εσωτερικούς ιστούς του οφθαλμού όπως για παράδειγμα τον αμφιβληστροειδή χιτώνα (διαβητική αμφιβληστροειδοπάθεια).

Ναι. Με τα αυξημένα επίπεδα της υπεριώδους ακτινοβολίας να φτάνει στην επιφάνεια της γης, είναι σημαντικό να προστατεύετε τα μάτια σας με γυαλιά ηλίου. Η υπεριώδες ακτινοβολία μπορεί να βλάψει τα μάτια, επηρεάζοντας τους επιφανειακούς οφθαλμικούς ιστούς αλλά και τις εσωτερικές δομές του οφθαλμού. Παρατεταμένη έκθεση στην υπεριώδη ακτινοβολία έχει συνδεθεί με καταρράκτη (την σκλήρυνση και θόλωση του κρυσταλλοειδούς φακού που βρίσκεται μέσα στον οφθαλμό), παθήσεις που επηρεάζουν την ωχρά κηλίδα (το σημείο του αμφιβληστροειδή χιτώνα που είναι υπεύθυνο για την κεντρική όραση) και ακόμα συγκεκριμένα είδη καρκίνου που μπορεί να επηρεάσουν τα βλέφαρα.

Τα 'floaters' ή αλλιώς στην καθομιλουμένη ελληνική γλώσσα  'μιγάκια' είναι ορατά από τους πιο πολλούς από εμάς και η ύπαρξη τους είναι συνήθως αβλαβής. Είναι πιο συχνά στους μύωπες και γίνονται αντιληπτά περισσότερο καθώς μεγαλώνουμε.

Τι είναι όμως στην πραγματικότητα τα 'floaters'.....; Και το πιο σημαντικό, ποια είναι τα συμπτώματα σε σχέση με τα floaters τα οποία πρέπει να μας οδηγήσουν στον οφθαλμίατρο μας;

Τα floaters είναι είτε σκούρα είτε ημιδιάφανα στίγματα τα οποία ‘κολυμπούν’ μέσα στο υαλώδες σώμα του ματιού και στην πραγματικότητα είναι ακριβώς ορατά γιατί καθώς κολυμπούν, δημιουργούν μια σκιά πάνω στον αμφιβληστροειδή χιτώνα πάνω στον οποίο βρίσκονται όλα τα φωτοευαίσθητα μας κύτταρα. Τα floaters μπορεί να γίνουν αντιληπτά καθώς κολυμπούν μπροστά από την όραση μας, σαν στίγματα ακανόνιστου σχήματος, σαν κλωστές, σαν τρίχες ή ακόμα σαν δακτύλιοι. Αν έχετε floaters θα προσέξετε πως αν κινήσετε το μάτι σας για να δείτε κατευθείαν ένα floater αυτό θα κινηθεί αμέσως στην ίδια κατεύθυνση.

Ποιές είναι όμως οι συνθήκες ή τα συμπτώματα τα οποία  πρέπει να μας οδηγήσουν γοργά στον οφθαλμίατρο μας σε σχέση με την ύπαρξή των floaters μας (σύμφωνα με το Κολλέγιο Οπτομετρών Αγγλίας);

1) Σε περίπτωση που θα προσέξουμε απότομη αύξηση στον αριθμό των 'floaters' και ιδιαίτερα αν αυτή η αύξηση συνοδεύεται και με την ύπαρξη φωτεινών ερεθισμάτων στην περιφέρεια της όρασης
2) Σε περίπτωση που γίνεται αντιληπτό ένα καινούργιο μεγάλο 'floater'

3) Σε περίπτωση που υπάρχει αλλαγή στα 'floaters' ή στα φωτεινά ερεθίσματα που βλέπουμε συνήθως, μετά από χτύπημα στο μάτι
4) Σε περίπτωση που θα προσέξουμε μια σκιά να απλώνεται στην όραση του ματιού μας.

Η διάθλαση (μέτρηση των διαθλαστικών ανωμαλιών και της οπτικής οξύτητας) αποτελεί μόνο ένα μέρος μιας ολοκληρωμένης οφθαλμομέτρησης. Οι οπτομέτρες είναι εκπαιδευμένοι στο να εντοπίζουν τυχόν ανωμαλίες που μπορεί να προκληθούν από οφθαλμολογικές ασθένειες και να διασφαλίζουν ότι η υγεία των ματιών σας θα διασφαλιστεί για τα επόμενα χρόνια που θα έρθουν. Για αυτό τον ακριβή λόγο σας ενθαρρύνουμε να διαβάσετε προσεχτικά τις πληροφορίες που συμπεριλαμβάνονται στην σελίδα που είναι αφιερωμένη στην οφθαλμομέτρηση.

Γενικώς οι ενήλικες πρέπει να ελέγχουν τα μάτια τους τουλάχιστον κάθε δύο χρόνια. Σε περιπτώσεις που στο οικογενειακό οφθαλμολογικό ιστορικό συμπεριλαμβάνονται ασθένειες όπως ο σακχαρώδες διαβήτης ή το γλαύκωμα, ολοκληρωμένη οφθαλμομέτρηση ενδείκνυται τουλάχιστο μια φορά το χρόνο.

Όλα τα κοινά προβλήματα όρασης (διαθλαστικές ανωμαλίες) μπορούν να διορθωθούν είτε με γυαλιά, είτε με φακούς επαφής ακόμα και αν διαφορετικά προβλήματα όρασης συνυπάρχουν, όπως για παράδειγμα μυωπία και αστιγματισμός μαζί ή ακόμα μυωπία και πρεσβυωπία μαζί. Είναι ωστόσο πολύ σημαντικό να θυμάται κανείς ότι ακόμα και έμπειροι χρήστες φακών επαφής πρέπει να έχουν ένα ζευγάρι διορθωτικά γυαλιά οράσεως (με την πρόσφατη διόρθωση τους), γιατί είναι πολύ σημαντικό για τα μάτια να ‘ξεκουράζονται’ από τη αδιάκοπη χρήση των φακών επαφής.

Η οπτική οξύτητα είναι η καλύτερη δυνατή όραση που μπορεί ένα μάτι να πετύχει μπροστά από ένα πίνακα με γράμματα, όταν είναι σωστά και απόλυτα διορθωμένο με διορθωτικούς φακούς οράσεως. Κατά τη διάρκεια της οφθαλμομέτρησης σας, θα σας ζητηθεί να διαβάσετε γράμματα από μακρινή απόσταση αλλά και από απόσταση κανονικού κοντινού διαβάσματος. Το αποτέλεσμα της καλύτερης δυνατής όρασης που μπορεί να πετύχει κάθε μάτι καταγράφεται στην μορφή κλάσματος όπως για παράδειγμα 20/20 ή αλλιώς γνωστό σαν 6/6.

Ο αριθμητής του κλάσματος είναι ίσος με την καθορισμένη απόσταση από την οποία γίνεται η εξέταση, η οποία είναι 20 πόδια ή διαφορετικά 6 μέτρα. Ο παρονομαστής του κλάσματος είναι ίσος με το μέγεθος του μικρότερου γράμματος που μπόρεσε το κάθε σας μάτι να δει με την τελική και σωστή διόρθωση τοποθετημένη μπροστά από αυτό στο τέλος της διαθλαστικής εξέτασης. Όσο πιο μικρός είναι ο παρονομαστής του κλάσματος, τόσο πιο καλή είναι η όραση του κάθε ματιού σας, αλλά γενικά η οπτικά οξύτητα που είναι ίση με 20/20 ή αλλιώς 6/6, είναι γενικά αποδεχτή σαν τέλεια όραση.

Όχι. Αυτό δεν είναι αλήθεια και εάν δεν φοράτε τα γυαλιά σας όταν η συνταγή σας είναι σημαντική, θα αισθάνεστε τα μάτια σας συνεχώς κουρασμένα και ταλαιπωρημένα. Τα μάτια σας δεν θα δυναμώσουν επειδή δεν φοράτε τα γυαλιά σας. Επίσης τα μάτια σας δεν θα αδυνατίσουν επειδή χρησιμοποιείτε τα γυαλιά σας.

Η καταπόνηση των ματιών περιγράφεται από τους ασθενείς ως σοβαρή και μπορεί να προκληθεί από πολλές αιτίες. Μια αδιόρθωτη διαθλαστική ανωμαλία (μυωπία, υπερμετρωπία, αστιγματισμός, ή πρεσβυωπία) μπορεί να αποτελέσει την κυριότερη αιτία αφού όταν ο οφθαλμός δεν εστιάζει σωστά όταν βρίσκεται στην χαλαρή του κατάσταση, οδηγεί σε κούραση. Τυχόν ανισσοροπία στην συνεργασία των μυών του οφθαλμού, αλλιώς γνωστή και σαν στραβισμός (π.χ. ένα μάτι να γυρίζει προς τα μέσα) η οποία και διαταράσσει και την συνεργασία των δύο ματιών σε εγκεφαλικό επίπεδο, μπορεί να αποτελέσει ακόμα μια αιτία σοβαρής οφθαλμικής καταπόνησης.

Η οφθαλμική καταπόνηση μπορεί να συμβεί και λόγω της υπερβολικής χρήσης των μυών του ματιού για παρατεταμένη κοντινή εργασία ή για απαιτητική, κουραστική κοντινή εργασία στον ηλεκτρονικό υπολογιστή (συμπεριλαμβανομένου των ηλεκτρονικών παιχνιδιών), ηλεκτρονικές ταμπλέτες ή κινητά τηλέφωνα.